"400 BATÓW" to debiut fabularny François'a Truffaut i zarazem jeden z pierwszych filmów, które wylansowa³y Now± Fal±. Akcja obrazu rozgrywa siê w Pary¿u.
Bohaterem "400 BATÓW" jest 13 letni Antoine Doinel. Ch³opiec niespecjalnie pasuje do otaczaj±cej go rzeczywisto¶ci. Jest wra¿liwy, pochopny, zagubiony. Wci±¿ popada w tarapaty, niespecjalnie bawi go szko³a, nie przepadaj± za nim nauczyciele. Tak¿e w domu nie znajduje zrozumienia - matka poch³oniêta jest sob±, a ojczym samochodami. ¯adne z nich nie zauwa¿a, ¿e tu¿ obok nich kszta³tuje siê ¿±dna przygód, pragn±ca wolno¶ci, bogata osobowo¶æ.
Ch³opiec pozostawiony sam sobie my¶li o niebieskich migda³ach. ¦wiat go wo³a. Ci±g niefortunnych zdarzeñ sprawia, ¿e Antoine postanawia zmieniæ swoje ¿ycie. Rzuca szko³ê i ucieka z domu. Najwiêkszym marzeniem ch³opca jest podró¿ nad morze...
CIEKAWOSTKI:
- Film zawiera w sobie wiele w±tku autobiograficznych. Truffaut oskar¿a dom rodzinny, szko³ê, policjê o niewra¿liwo¶æ, egoizm i brak wyobra¼ni.
- "400 batów" znalaz³ siê na li¶cie stu najlepszych filmów w historii kina, zorganizowanej przez magazyn TIME w 2005 roku.
- Tytu³ filmu pochodzi od francuskiego idiomu - "faire les quatre cents coups", który dos³ownie oznacza robienie czego¶ w kó³ko, a przeno¶nie wpadanie w tarapaty
- Obraz dedykowany jest teoretykowi André Bazinowi.
- Wszyscy ch³opcy, którzy nie otrzymali g³ównej roli, grali w filmie jako uczniowie.
- W jednej ze scen Antoine i Rene w³ócz± siê po mie¶cie. W pewnym momencie przechodz± obok ¶ciany z plakatami filmowymi - ch³opcy zrywaj± jeden z nich z wizerunkiem kobiety. To Harriet Andersson z bergmanowskich "Wakacji z Monik±" (Sommaren med Monika, 1953).
- Truffaut mówi³: "(...) lepiej rozumiem ¶wiat dzieci ni¿ doros³ych. Chcia³em zrobiæ jak najwierniejsze studium tego okresu, bo ¼le jest on znany rodzicom."
NOWA FALA:
Kierunek w sztuce filmowej nazwany "Now± Fal±" (nouvelle vague) zrodzi³ siê w drugiej po³owie lat 50. XX w. w krêgu m³odych krytyków - przysz³ych re¿yserów - Claude'a Chabrola, Jeana-Luc Godarda, Erica Rohmera i Truffauta, zwi±zanych z pismem "Cahiers du Cinema", które redagowa³ wybitny krytyk i teoretyk Andre Bazin. Wymienieni autorzy najpierw piórem, a nastêpnie praktyk± twórcz± (obok "Czterystu batów" m.in. "Piêkny Sergiusz" Chabrola, 1958; "Do utraty tchu" Godarda, 1959) przeciwstawiali skostnia³emu, akademickiemu kinu francuskiemu z lat 40. kino nowofalowe: odm³odzone, autorskie (re¿yser powinien byæ zarazem scenarzyst±, a przynajmniej pomys³odawc±, swoich filmów i to on, a nie producent, mia³ decydowaæ o ich kszta³cie artystycznym), bliskie ¿yciu.
Do ¿ycia filmy Nowej Fali zbli¿y³o wyj¶cie ich twórców z atelier do wnêtrz naturalnych i w plener oraz anga¿owanie ma³o znanych lub wrêcz niezawodowych aktorów. Dosz³y równie¿ nowe ¶rodki artystyczne i techniczne: improwizacja na planie zdjêciowym, lekka kamera umo¿liwiaj±ca filmowanie "z rêki", obiektyw o zmiennej ogniskowej, wysokoczu³y negatyw czarno-bia³y, który zapewnia³ dobre rezultaty w trudnych warunkach o¶wietleniowych, przeno¶ne ¼ród³a ¶wiat³a o niewielkich gabarytach, l¿ejsza aparatura do - magnetycznego ju¿, a nie optycznego - nagrywania d¼wiêku na planie.
Wielki wp³yw na teoriê i praktykê Nowej Fali wywar³y Bazinowskie preferencje dla realizmu w filmie i wynikaj±cy z nich podzia³ re¿yserów na "wierz±cych w obraz" i "wierz±cych w rzeczywisto¶æ". Pierwsi, pos³uguj±c siê tradycyjnym monta¿em oraz ekspresyjnymi ¶rodkami wyrazu, oddalaj± siê od realizmu i kreuj± na ekranie w³asn±, zdeformowan± wizjê ¶wiata. Drudzy, zainspirowani - jak sam Bazin - "Obywatelem Kane" Orsona Wellesa (1941), tworz±c "kino bez monta¿u", odzwierciedlaj± d³ugimi ujêciami z du¿± g³êbi± ostro¶ci czasoprzestrzenne continuum ¶wiata istniej±cego, dziêki czemu s± bli¿si realizmu.
(autor: Andrzej Bukowiecki)
